Witaminy z grupy B
Witaminy z grupy B są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, biorąc udział w syntezie neuroprzekaźników, RNA i DNA oraz pełnią rolę kofaktorów w wielu komórkowych szlakach metabolicznych. Łagodne niedobory mogą powodować niespecyficzne zaburzenia neuropsychiatryczne, a głębokie i uporczywe–poważne, śmiertelne stany chorobowe wymagające intensywnej suplementacji, takie jak choroba beri-beri czy zespół Korsakowa.
Występują w dużych ilościach w drożdżach, wątrobie, kaszach, mięsie i produktach zbożowych, a dodatkowo są również syntetyzowane w niewielkich ilościach przez saprofityczne bakterie kolonizujące przewód pokarmowy człowieka. Jako substancje rozpuszczalne w wodzie, są wydalane głównie przez nerki i nie są magazynowane w organizmie.
Do grupy witamin B należą: tiamina (B1), ryboflawina (B2), niacyna (PP) (B3), cholina (B4) kwas pantotenowy (B5), pirydoksyna (B6), biotyna (B7), inozytol (B8), kwas foliowy (B9), kwas paminobenzoesowy (PABA) (B10), kobalamina (B12), kwas orotowy (B13), kwas pangamowy (B15), letril (B17).
Witaminy z grupy B zapewniają pracę układu nerwowego i mózgu, wspomagają pamięć i koncentrację, ale również wpływają na zachowanie zdrowej skóry czy utrzymanie energii na optymalnym poziomie. Warto regularnie badać ich stężenie, wykonując podstawowe badanie morfologiczne.
Witaminy z grupy B przyśpieszają proliferacje keratynocytów i pracę fibroblastów, w wyniku czego dochodzi do szybszej odnowy naskórka i gojenia ran. Jako że część tych substancji wpływa na pracę układu nerwowego, są one w stanie ograniczać pojawienie się wyprysków i redukować stany zapalne skóry. Witaminy grupy B są antyoksydantami, a więc biorą dział w zwalczaniu wolnych rodników. Poprawiają one również wchłanianie cynku, który przyśpiesza apoptozę, redukuje zmiany ropne oraz hamuje napływ neutrofili, zmniejszając tym odczyny zapalne. Dlatego suplementacja kompleksu tych witamin jest często zalecana w przebiegu trądziku pospolitego.
Niedobory witamin z grupy B mogą objawiać się problemami skórnymi, zaburzeniami ze strony układu nerwowego, pokarmowego lub niedokrwistością.
Witamina B1 (tiamina) – znaleźć ją można w produktach zbożowych, ryżu i makaronach, a także ziemniakach, drożdżach lub soi. Nieprawidłowy poziom witamin B1 może wywołać zmiany neurologiczne, takie jak zaburzenia pamięci, zmęczenie, drętwienie i mrowienie kończyn;
Witamina B2 (ryboflawina) – jej źródłem są produkty mleczne, rośliny strączkowe, jajko kurze i drożdże. Niedobór prowadzić może do pękania warg i zapalenia kącika ust, a także podrażnienia oczu;
Witamina B3 (niacyna) – obecna w otrębach, orzechach, grzybach i rybach. Wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego oraz syntezę hormonów. Awitaminoza objawia się szorstkością i suchością skóry oraz zwiększoną skłonnością do powstawania przebarwień;
Witamina B4 (cholina) – niezbędna do produkcji fosfatydylocholiny, która należy do fosfolipidów budujących ściany błon komórkowych. Jest jak cement, który spaja cały organizm. Cholina wspiera rozwój umysłowy dziecka, odpowiada za pamięć, koncentrację i umiejętność skupiania uwagi.;
Witamina B5 (kwas pantotenowy) – powszechnie występuje w pożywieniu roślinnym i zwierzęcym. Bierze udział w regulacji poziomu cholesterolu i wytwarzaniu hormonów. Niedobory spotykane są najczęściej w krajach nisko rozwiniętych. Objawami niewystarczającej ilości witaminy B5 w organizmie są: osłabienie, senność i dolegliwości ze strony układu pokarmowego;
Witamina B6 (pirydoksyna) – obecna w mięsie, rybach, bananach, roślinach strączkowych. Niedobory witaminy B6 zdarzają się rzadko, ze względu na jej szeroką obecność w produktach spożywczych. Awitaminoza dotyczyć może szczególnie osób chorujących na alkoholizm i osób powyżej 75. roku życia. Objawami niedoboru są: podrażnienie błon śluzowych, apatia i zwiększona podatność na infekcje;
Witamina B7 (biotyna) – syntezowana jest przez florę bakteryjną jelit, lecz można ją odnaleźć także w produktach spożywczych takich jak: mleko, jaja kurze, kalafior czy groch. Niedobór może być spowodowany utrudnionym wchłanianiem, a jego objawem jest wypadanie włosów, zmiana zabarwienia skóry i długotrwałe jej łuszczenie, a także depresja, apatia czy stany lękowe;
Witamina B8 (inozytol) – jest substancją produkowaną przez organizm człowieka w takich organach jak mózg i wątroba. Spore ilości inozytolu dostarczamy organizmowi wraz z pożywieniem, a największe dawki znajdziemy w owocach cytrusowych, pełnoziarnistych produktach zbożowych i nasionach strączkowych;
Witamina B9 (kwas foliowy) – źródłem są warzywa liściaste i cytrusy. Odpowiednia ilość kwasu foliowego niezbędna jest do właściwego przebiegu procesu syntezy DNA, a także tworzenia i dojrzewania erytrocytów. Suplementacja witaminy B9 jest szczególnie zalecana kobietom w ciąży, ponieważ zmniejsza to szansę na wystąpienie wad wrodzonych płodu. Skutkiem awitaminozy jest niedobór erytrocytów, a co za tym idzie anemia. Dodatkowo wystąpić mogą zaburzenia neurologiczne czy depresja;
Witamina B12 (kobalamina) – obecna w produktach pochodzenia zwierzęcego, podrobach, mięsie, rybach czy wyrobach mlecznych. Odpowiedzialna jest za tworzenie morfotycznych elementów krwi, a także syntezę neuroprzekaźników, dopaminy i serotoniny. Jej niedobór jest zjawiskiem dość częstym, dotyczącym szczególnie osób starszych, wegetarian i wegan. Najpowszechniejszym skutkiem niedoboru witaminy B12 jest niedokrwistość;
Witamina B13 (kwas orotowy) – bierze udział w metabolizmie kwasu foliowego i witaminy B12. Zapobiega przedwczesnemu starzeniu się, pomaga w leczeniu SM, obniża stężenie cholesterolu we krwi. Działa odtruwająco, przeciwartretycznie (zmniejsza stężenie kwasu moczowego we krwi),lipotropowo. Witamina B13 zapobiega marskości i stłuszczeniu wątroby, chroni miąższ wątroby przed toksynami, w tym także mikotoksynami. Zwiększa przyrost masy mięśniowej i rozrost tkanki łącznej. Przyspiesza procesy odnowy;
Witamina B15 (kwas pangamowy) – stymuluje odpowiedź immunologiczną, łagodzi niektóre objawy astmy oraz obniża stężenie cholesterolu we krwi. Ponadto witamina B15 rozszerza naczynia krwionośne, poprawia ukrwienie mięśni oraz innych tkanek, dodatkowo przyśpiesza katabolizm kwasu mlekowego powstającego podczas pracy mięśni. Witamina B15 działa ochronnie na miąższ wątroby i pobudza regenerację tkanek. Posiada właściwości dopingujące fizycznie i psychicznie. Przyśpiesza utlenianie glukozy w komórkach i uzyskiwanie energii w procesie oddychania wewnątrzkomórkowego. Jest metabolizowana w wątrobie do N-metyloglicyny i glicyny, która pełni m.in. rolę neuroprzekaźnika w ośrodkowym układzie nerwowym;
Witamina B17 (amigdalina) – naturalny związek występujący głównie w nasionach drzew owocowych. W organizmie ludzkim ulega hydrolizie do benzaldehydu, glukozy i cyjanku, który jest uważany za aktywny składnik amigdaliny. Odnotowano szereg pozytywnych właściwości tego związku chemicznego, m.in. korzystny wpływ na układ krwionośny, oddechowy, pokarmowy i immunologiczny. Ponadto, wykazano jego działanie przeciwmiażdżycowe, przeciwastmatyczne, przeciwkaszlowe, zapobiegające zwłóknieniu płuc, przeciwzapalne, przeciwbólowe i immunomodulujące.
Źródło:
Wpływ witamin z grupy B na rozwój zmian typowych dla trądziku różowatego
Witaminy z grupy B – źródła, działanie i zapotrzebowanie
Witaminy z grupy B – Dlaczego każdy powinien suplementować?
Witaminy z grupy B – naturalne źródła, rola w organizmie, skutki awitaminozy
