Insulinooporność
Insulinooporność to stan (nie choroba) zwiększonej oporności tkanek, a szczególnie wątroby, mięśni i tkanki tłuszczowej, na działanie insuliny, co prowadzi do podwyższonego jej stężenia we krwi. Zaburzenie metaboliczne, które może mieć daleko idące konsekwencje dla zdrowia.
Wrażliwość tkanek na insulinę jest zależna od genów, sposobu żywienia, stopnia i rodzaju otyłości oraz poziomu aktywności fizycznej.
Insulinooporność ma miejsce, gdy insulina dociera z krwią do tkanek, a one są „głuche” na jej działanie.
Trzustka stopniowo się osłabia i nie może produkować odpowiednich ilości insuliny – przestaje rekompensować brak wychwytywania insuliny w tkankach. W takim stanie glukoza zamiast wnikać do wnętrza tkanek – pozostaje we krwi.
Glukoza jest cukrem – jednym ze składników niezbędnych do wytworzenia energii w organizmie. Pochodzi z żywności i jest produkowana przez sam organizm.
Insulina to hormon wydzielany przez trzustkę. Reguluje poziom glukozy w organizmie. Ułatwia wykorzystanie glukozy przez tkanki.
Najważniejszym zadaniem insuliny jest uczestniczenie w różnych przemianach metabolicznych glukozy, tłuszczów i białek, tak aby mogły być one jak najlepiej wykorzystane przez wszystkie komórki naszego organizmu (zadaniem insuliny nie jest więc obniżanie stężenia glukozy, lecz jego zwiększanie do potrzebnego komórkom poziomu), ponieważ:
– wszystkie komórki naszego organizmu do optymalnej pracy muszą mieć zapewniony stały dopływ paliwa, jako źródła energii do różnych przemian, które w nich zachodzą. Tym paliwem jest głównie glukoza, a także kwasy tłuszczowe. Co więcej, dopływ ten musi być dostosowany do aktualnego zapotrzebowania poszczególnych tkanek.
Zadaniem insuliny jest obniżanie stężenia glukozy we krwi.
Ważnym elementem działania insuliny jest umożliwienie wniknięcia glukozy (a także niektórych innych cukrów, aminokwasów, tłuszczów czy potasu) do wnętrza komórek mięśniowych i tłuszczowych.
Wrażliwość komórek na insulinę zależy:
– w 50% od naszych genów, co oznacza, że każda osoba charakteryzuje się inną wrażliwością na ten hormon. Wrażliwość na insulinę definiuje się jako „stężenie insuliny, które wywołuje połowę odpowiedzi maksymalnej”. U osób genetycznie mniej wrażliwych na insulinę, w celu wywołania takiej samej reakcji, trzustka musi produkować jej więcej, niż u osób bardziej wrażliwych.
– w 25% od aktywności fizycznej,
– w 25% od stopnia i rodzaju otyłości.
Podstawą terapii insulinooporności są:
– odpowiednio zbilansowana dieta
– regularna aktywność fizyczna.
Źródło:
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia
