Niebezpieczne następstwa głodówek
Głodówki powodują szybką redukcję masy ciała, tak więc wydawałoby się, że to dobra metoda odchudzania. Nic bardziej mylnego. Głodówki są niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia. Długotrwałe głodzenie może doprowadzić do zaniku kosmków jelitowych, zaburzeń wchłaniania składników odżywczych, zmniejszenia wydzielania enzymów trawiennych, zaburzeń wodno-elektrolitowych, niedoborów składników pokarmowych i omdleń. U kobiet może dojść do zaburzeń miesiączkowania. W literaturze medycznej opisano kilkanaście przypadków zgonu w wyniku stosowania głodówki. Główne przyczyny to uszkodzenie mięśnia serca i zatory krezki. Krezka jelita to cienka błona, która składa się z dwóch warstw otrzewnej. W krezce znajdują się naczynia krwionośne, limfatyczne oraz nerwy. Zator tętnicy krezkowej powoduje ostre niedokrwienie jelit, w wyniku którego powstaje martwica jelita, czyli powikłanie, które jest bardzo groźne dla zdrowia a nawet życia.`
Zdrowa dieta musi zawierać wiele rozmaitych produktów, które mają wszystkie potrzebne człowiekowi składniki. Nie może być ani zbyt nisko-, ani zbyt wysokokaloryczna. Niedożywienie, jak i otyłość mogą mieć negatywne skutki. Zapewnienie wszystkich niezbędnych składników jest szczególnie ważne dla dzieci i młodzieży, gdy organizm rośnie i rozwija się.
Węglowodany są źródłem energii i odżywiają mózg. Praca mózgu zużywa około 140 g glukozy (węglowodanów) dziennie. Szczególnie ważne są węglowodany złożone zawarte w produktach pełnoziarnistych – są źródłem witamin i składników mineralnych.
Tłuszcze dają energię i są niezbędne do wchłonięcia witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K). Nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 mają dobroczynny wpływ na układ nerwowy i sercowo-naczyniowy. Nie wystrzegaj się tłuszczów, ale zapewnij sobie ich dobre źródło.
Białko pełni wiele różnorodnych funkcji. Między innymi buduje tkanki organizmu, bierze udział w reakcjach odpornościowych, jest składową enzymów i hormonów, transportuje potrzebne substancje do komórek organizmu.
Ważna jest proporcja między głównymi makroskładnikami, która może się zmieniać w zależności od wieku czy stanu fizjologicznego, wynosi:
– 45 – 65% energii z węglowodanów
– 20 – 35% energii z tłuszczów
= 10 – 20% białka.
Jedz
– ermentowane mleko (kefir, maślankę, jogurt, mleko acidofilne) i dobrej jakości kiszonki (kiszona kapusta, ogórki)
– warzywa i owoce sezonowe – jesienią to warzywa korzeniowe (marchew, buraki, pietruszka, seler), cebulowe (cebula, czosnek) oraz psiankowate (ziemniaki, pomidory, papryka)
– produkty zbożowe pełnoziarniste (pieczywo razowe, grube kasze, takie jak gryczana i jęczmienna, makaron razowy, ryż brązowy)
– białko w postaci tłustych ryb morskich, nasion roślin strączkowych (fasola, groch, bób, ciecierzyca, soja, soczewica), jaj, chudego mięsa.
Zrezygnuj
– z produktów przetworzonych (fast foodów, batoników, ciastek, chrupek, paluszków, chipsów)
– z nadmiaru soli – lepiej zastąp ją przyprawami
– z cukru – zamiast słodyczy wybieraj orzechy, nasiona, owoce.
Pij
– głównie wodę
– wodę z dodatkiem cytryny, imbiru, mięty, owoców suszonych lub innych zdrowych dodatków, które lubimy
– kakao i zieloną herbatę – zawierają polifenole (związki, które mają pozytywny wpływ na zdrowie i bakterie w jelitach).
Niedożywienie rozwija się, gdy organizm dostaje za mało energii, witamin i składników odżywczych. Wynika z kłopotów z wchłanianiem lub z niejedzeniem potrzebnych składników.
Do głównych przyczyn niedożywienia należą:
– zmniejszone przyjmowanie składników odżywczych (np. w wyniku zaburzeń połykania, ograniczania jedzenia)
– zwiększenie metabolizmu (np. po rozległych urazach)
zaburzenia trawienia i wchłaniania (np. przewlekła biegunka, choroby jelit)
– utrata substancji odżywczych (np. dializoterapia).
Długotrwałe niedożywienie powoduje niedobory energetyczno-białkowe. Jest to szczególnie groźne dla dzieci, młodzieży i kobiet w ciąży. Skutkiem tego może być zahamowanie rozwoju fizycznego, intelektualnego, upośledzenie funkcji poznawczych i zaburzenia odporności.
Niedobór:
– wapnia i witaminy D może prowadzić do nieprawidłowej mineralizacji kości, a to do krzywicy u dzieci i osteoporozy w późniejszym wieku
– żelaza, folianów i witaminy B12 – powoduje niedokrwistość.
Konsekwencjami niedożywienia są m.in.:
– zmniejszenie masy ciała
– osłabienie siły mięśniowej
niedobory pokarmowe
– upośledzenie odporności
– zanik mięśni oddechowych, pogorszenie sprawności wentylacyjnej
– zanik kosmków jelitowych i osłabienie perystaltyki jelit (co prowadzi do zaburzeń trawienia i wchłaniania)
– zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej
– niedokrwistość i zaburzenia krzepnięcia
– bradykardia, zaburzenia pracy serca
– osłabienie kości
– utrudnione gojenie ran
– utrudnione leczenie wielu chorób.
„Szybka redukcja masy ciała” – zależy nie tylko od utraty tkanki tłuszczowej, ale także jest wynikiem moczopędnego działania głodówki. Wraz z moczem traci się potas i magnez, co przyczynia się do powstawania zaburzeń rytmu serca. Znaczna utrata sodu z moczem powoduje spadek ciśnienia tętniczego krwi, a to skutkuje zawrotami głowy, a nawet omdleniami.
„Głodówka oczyszcza wątrobę” – to stwierdzenie jest fałszywe. Podczas głodówki do wątroby dostarczane są znaczne ilości kwasów tłuszczowych, których wątroba nie jest w stanie przetworzyć, a to powoduje jej stłuszczenie. W przypadku już istniejącego stłuszczenia wątroby stan ten ulega pogłębieniu. Głodówka pogarsza funkcje wątroby, przyczynia się do wzrostu poziomu we krwi enzymów wątrobowych szczególnie aminotransferazy alaninowej (ALT), co może świadczyć o wielu groźnych chorobach atakujących organizm.
„Głodówka a funkcja pęcherzyka żółciowego” – w czasie głodówki zwalnia się perystaltyka pęcherzyka żółciowego, co skutkuje zastojem żółci, a to szczególnie w przypadku osób z hipecholesterolemią przyczynia się do powstawania kamieni w pęcherzyku żółciowym.
„Głodówka a dna moczanowa” – w czasie głodówki dochodzi w nerce do konkurencji między kwasem moczowym a związkami ketonowymi. Związki ketonowe są wydalane z moczem, a kwas moczowy zatrzymywany, co skutkuje wzrostem jego poziomu we krwi. W szczególnych przypadkach przyczynia się to do powstawania ostrego napadu dny moczanowej. U pozostałych osób stosujących głodówki jest przyczyną wzrostu poziomu kwasu moczowego we krwi i powstawania bólów stawowych.
„Głodówka a funkcja serca” – w czasie długotrwałej głodówki dochodzi do uszkodzenia serca, ponieważ organizm spala nie tylko tkankę tłuszczową, ale również mięśnie (beztłuszczowa masa ciała). W przypadku, gdy dotyczy to mięśnia sercowego pojawiają się zaburzenia rytmu serca. Gdy dojdzie do fragmentaryzacji włókien mięśnia sercowego powstaje zagrożenie dla życia z racji zatrzymania czynności serca.
„Głodówka a funkcja jelit” – stosowana przez wiele dni głodówka zwalnia perystaltykę jelit, co utrudnia uwalnianie toksyn z organizmu. Stanowi to przyczynę zaparć, a także powoduje zanik kosmków jelitowych.
„Głodówka a efekt jo-jo” – wiele osób podejmujących trud odchudzania przy pomocy głodówek ma nadzieję, że szybko i skutecznie straci nadmierne kilogramy. Osoby te powinny wiedzieć, że ubytek masy ciała obserwowany na wadze zależy w dużej mierze od utraty wody z organizmu i nie ma to nic wspólnego z odchudzaniem. W trakcie kuracji głodówkowej organizm traci tłuszczową i beztłuszczową masę ciała, co sprzyja zmniejszaniu masy mięśniowej. Jednocześnie dochodzi do zwolnienia spoczynkowej przemiany materii nawet o 15-20%. Wynika to z faktu, że tarczyca w trakcie głodówki pracuje wolniej w celu ochrony przed zużywaniem białka mięśni na potrzeby energetyczne.
Źródło
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
