Prostata
Prostata, stercz lub gruczoł krokowy to różne nazwy tego samego narządu wchodzącego w skład układu moczowo-płciowego mężczyzny. Narząd ten odpowiada za wytwarzanie płynu stanowiącego składową nasienia.
Po 30. roku życia u większości mężczyzn prostata zaczyna się rozrastać. Choroba ta nazywa się łagodnym przerostem prostaty i objawia trudnościami w oddawaniu moczu. Nie zagraża jednak życiu chorego – nie powoduje bowiem naciekania okolicznych tkanek. Ale prostatę może też zaatakować nowotwór złośliwy – drugie co do częstości występowania schorzenie gruczołu krokowego. Ryzyko jego wystąpienia jest tym większe, im starszy jest mężczyzna. Ponad połowa przypadków raka prostaty diagnozowana jest u pacjentów po 70. roku życia.
Leczeniem chorób układu moczowo-płciowego zajmuje się urolog. Regularnie odwiedzaj urologa, zwłaszcza po skończeniu 50 roku życia, by sprawdzać prostatę i móc zareagować na czas. Do urologa konieczne jest skierowanie. Otrzymasz je od lekarza rodzinnego. Podstawowe badania, które zleca urolog, to:
– oznaczenie stężenia PSA – to białko produkowane przez komórki raka prostaty, ale też przez tkanki prawidłowego gruczołu krokowego; do badania pobiera się próbkę krwi
– badanie per rectum – umożliwia ocenę konsystencji gruczołu krokowego, ale także wykrycie łagodnego rozrostu stercza albo innych patologii (niekoniecznie już związanych z samym gruczołem krokowym)
– rezonans magnetyczny prostaty – gdy zajdzie potrzeba uzupełnienia diagnostyki
– badanie histopatologiczne (fragmentu tkanki pobranej z prostaty pod mikroskopem) – gdy zajdzie potrzeba uzupełnienia diagnostyki; badanie jest podstawą rozpoznania nowotworu.
Co szkodzi prostacie?
– palenie tytoniu,
– alkohol,
– nadmiar tłuszczy pochodzenia zwierzęcego (wołowina czy wieprzowina, oraz przetworzonych produktów mięsnych np. kiełbas, parówek czy boczku),
– nadwaga i otyłość,
– brak aktywności fizycznej,
– wstrzemięźliwość seksualna.
W diecie przeciwnowotworowej bardzo ważne jest codzienne spożywanie różnokolorowych (zielonych, czerwonych, fioletowych, białych, żółtych i pomarańczowych) warzyw i owoców. Przynajmniej połowa tych cennych produktów powinna być zjadana w postaci surowej.
Aby uzyskać efekt przeciwnowotworowy, żywność pochodzenia roślinnego – warzywa, owoce, produkty zbożowe z pełnego ziarna i nasiona roślin strączkowych – powinna stanowić co najmniej 2/3 lub więcej naszej codziennej diety. Pozostałą część (1/3 lub mniej) można uzupełniać produktami zwierzęcymi, spośród których najlepiej wybierać ryby morskie, jaja, mleko i przetwory mleczne oraz chude mięso.
Do warzyw niskoskrobiowych zaliczane są m.in.: sałata, ogórek, pomidory, kapusta, brokuły, kalafior, jarmuż, kalarepa, kapusta kiszona, boćwina, papryka, rzepa, szparagi, szpinak, cykoria, seler naciowy, cebula, czosnek, pietruszka, rzodkiewka, por. Nieco więcej skrobi zawierają marchew i buraki (szczególnie ugotowane). Wysoką zawartość skrobi mają natomiast ziemniaki, bataty i dynia, ale także mogą urozmaicać dietę, chociaż nie muszą być jej codziennym składnikiem.
Pomidory, które zawierają likopen – silny antyoksydant chroniący komórki prostaty przed uszkodzeniami. Brokuły, szpinak i kapusta dostarczają związki siarkowe, które wspierają detoksykację organizmu i działają przeciwnowotworowo. Owoce, takie jak jagody, truskawki czy maliny są bogate w flawonoidy, które wzmacniają naczynia krwionośne i zmniejszają ryzyko stanów zapalnych.
Zielona herbata, bogata w polifenole, wspiera zdrowie prostaty dzięki działaniu przeciwzapalnemu i przeciwnowotworowemu. Warto również sięgać po naturalne soki, takie jak sok z granatu, który ma właściwości antyoksydacyjne i wspiera zdrowie układu moczowego.
Kwasy tłuszczowe omega-3, obecne w rybach takich jak łosoś, makrela czy sardynki, mają działanie przeciwzapalne.
Źródło:
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia
